مسیرهای انتقال ملکه زنبور عسل کدامند؟

نوشته ی زیر از استاد بزرگوار آقای دکتر اسماعیل امیری از دانشگاه کارولینای شمالی - آمریکا که با اجازه ایشان، به طور کامل در اینجا منتشر میشه، نکات و موارد قابل تامل بسیاری در این متن آمده که امیدوارم بهره ی کافی از این نکات برده بشه:

بررسی از مرجع مسیرهای طبق کپی رایت بررسی از مرجع انتقال طبق کپی رایت ملکه بررسی از مرجع زنبور طبق کپی رایت عسل بررسی از مرجع کدامند؟ طبق کپی رایت
تقریبا 27 نژاد و تعداد زیادی توده بررسی از مرجع زنبور طبق کپی رایت عسل در طول سالیان زیاد به طور طبیعی در مناطق مختلف دنیا سازگار شدند، که با توجه به شناخت مزایای زنبور عسل انسان اقدام به جابجا کردن نژاد ها و اصلاح نژاد کرد. جابجایی نژاد ها بیشتر به منظور استفاده از نژاد های پرتولید تر و مناسب زنبورداری صنعتی با تمرکز بر نژاد های لگوستیکا و کارنیکا انجام می شود که به اعتقاد بسیاری از محققین این جابجایی با فشار مضاعف و حذف توده های بومی غالبا در کشورهای مختلف باعث از بین رفتن تنوع ژنتیکی زنبور عسل در دنیا می شود که با توجه به تغییر اقلیم اب و هوایی این کاهش تنوع می تواند موجبات نگرانی در این بخش از صنعت کشاورزی را دوچندان کند.

و اما در بخش اصلاح نژاد زنبور عسل دو دیدگاه عمده وجود دارد: 

اصلاح نژاد تجاری زنبور عسل که بیشتر در کشورهای امریکا، کانادا، استرالیا و نیوزیلند رواج دارد، در این سیستم با استفاده از مزایای هیبریدسازی نژاد های پرتولید و ارام بیشترین توجه به افزایش جمعیت کندو برای گرده افشانی و به طبع ان عسل اوری معطوف است. زنبور عسل بومی این کشورها نبوده پس سیر تکاملی زنبور عسل هیچگاه در این کشورها طی نشده بنابراین حفظ ژنتیک های وارداتی دغدغه این کشورها نبوده و صرفا جنبه های اقتصادی در اولویت قرار دارد هرچند همیشه نیاز به ژنتیک جدید در این کشورها جهت بالا نگهداشتن تنوع ژنتیکی حس می شود و نیاز به واردات ملکه یا اسپرم از یک نژاد یا نژاد های مختلف وجود دارد. با توجه به جذابیت تولید بالا و ارامش زنبور برای زنبورداران به همراه وجود ازمایشگاه های پیشرفته و سیستم ترویجی کارامد در کشورهای ذکر شده این سیستم توانسته جایگاه مناسبی برای خود باز کند و جذابیتی برای کشورهای دیگر ایجاد کند. متاسفانه این نوع زنبورداری مورد توجه زنبورداران کشورهای جهان سوم یا درحال پیشرف نیز قرار گرفته و اکثرا زنبوردارانی یا اساتیدی که بازدیدهای کوتاه مدتی از این کشورها داشتند یا اطلاعات محدودی در زمینه اصلاح نژاد دارند بدون توجه به اثرات بعدی اقدام یا توصیه به واردات ملکه از طریق قانونی یا غیر قانونی می کنند که در طولانی مدت اثرات جبران ناپذیری را به خود و همکاران خود وارد می کنند.
اگر به صورت موشکافانه به اصلاح نژاد تجاری نگاه کنیم همیشه واردات ملکه از کشورهای اروپایی یا گاها اسیایی و افریقایی به این کشورهاست تا باعث افزایش تنوع ژنتیکی در این جمعیت ها بشود و جالب توجه این است که هیچگاه مسیر بررسی از مرجع انتقال طبق کپی رایت ملکه یا اسپرم از این کشورها به سمت اروپا نیست

نوعی دیگر از اصلاح نژاد، اصلاح نژاد های بومی است که بیشتر خواستگاه اروپایی دارد و در پی حفظ نژاد یا توده سازگار در کشور خود و ارتقا صفات تجاری این نژاد ها هستند. این دیدگاه در بعضی از کشورهای اروپایی مثل ایتالیا، اتریش، اسلوانی و المان قدمت بالاتری دارد به طوری که طول دهه های متوالی در این کشورها کارهای انتخاب و اصلاح نژاد زنبورعسل نه تنها برای افزایش صفات اقتصادی و صادرات ملکه و کندو مورد توجه بوده بلکه صفات مقاومت به بیماریها نیز در این نژاد ها به صورت سنتی مورد توجه بوده است. با توجه به اینکه زنبور عسل در این کشورها سیر تکاملی را طی کرده این کشورها بسیار راغب هستند که نژاد های بومی خودرا به عنوان سرمایه های ملی و محلی برای درامدهای کشور حفظ کرده و هرساله دولت ها بودجه های تحقیقاتی جهت این امر اختصاص می دهند. با وجود ازمایشگاه های مجهز و سیستم ترویجی کاربردی این کشورها در پی حفظ نژادهای بومی و احیای توده های در حال انقراض هستند.

در این بین بسیاری از توده های زنبور عسل بومی در کشورهای اسیایی و شمال افریقا هستند که در بسیاری از موارد متاسفانه این کشورها بدلیل دارا نبودن ازمایشگاه های مجهز و سیستم های ناقص ترویجی برای جبران کمبودهای خود یا بدلیل ضعف در اگاهی رساندن به زنبورداران خود اقدام به واردات ملکه می کنند یا اگر واردات را ممنوع کرده اند تعداد معدودی سودجو بدون توجه به قوانین و زیر پا گذاشتن اصول علمی اقدام به واردات ملکه می کنند که خود عاملی بر سردرگمی زنبورداران است که با نادیده گرفتن توده های زنبور عسل موجود در کشور خود، و گاه بدون توجه به اصول بنیادی و صرفا جهت سود حاصل برای افراد معدودی چنان ضربه ای به داشته های خود می زنند که خسارات حاصل هیچگاه جبران نخواهد شد.